Chcesz zrozumieć, jak i dlaczego joga poprawia samopoczucie? Na to pytanie nie mamy jednej, ale aż 30 odpowiedzi! To z pewnością wystarczająca liczba przekonujących argumentów, żeby namówić Cię do wyciągnięcia maty i rozpoczęcia ćwiczeń.
1. Prawidłowa postawa
Jedną z głównych zalet jogi jest to, że szybko i skutecznie rozwija elastyczność. Podczas pierwszej lekcji najprawdopodobniej nie dotkniesz dłonią do palców stóp. Jednak nie ma się czym martwić! Kontynuując zajęcia, zauważysz, że ciało staje się coraz bardziej posłuszne, a wkrótce będziesz w stanie wykonać nawet najbardziej oryginalne na pierwszy rzut oka pozycje. Z czasem znikną bóle i dolegliwości, do których już przywykłeś. Twoje ciało, wciśnięte codziennie w krzesło biurowe i fotel samochodowy, poczuje długo oczekiwaną wolność. Przecież to właśnie dlatego, że mięśnie nie miały siły, a ciału brakowało elastyczności, codziennie narażałeś się na ryzyko urazu, a problemy z plecami i kolanami na pewno już nie raz dawały o sobie znać. Regularne wykonywanie asan w połączeniu z ćwiczeniami oddechowymi poprawia postawę, rozciąga kręgosłup, prostuje klatkę piersiową, a ból przy okazji ustępuje.
2. Silne mięśnie
Rozwinięty gorset mięśniowy wygląda dobrze nie tylko w stroju kąpielowym. Ma to również wymierną korzyść: silne mięśnie chronią nas przed artretyzmem i bólem pleców, a także przyczyniają się do rozwinięcia koordynacji. Ponadto, ćwicząc jogę, w końcu poczujesz, jak miło jest całkowicie kontrolować swoje ciało.
3. Oczyszczona głowa
Nasza głowa często przypomina kulę do kręgli: jest duża, okrągła i ciężka. Wystarczy tylko ją lekko przechylić, żeby natychmiast poczuć napięcie w szyi. Wyobraź sobie, że musisz utrzymywać tę „kulę do kręgli” w tak nienaturalnej pozycji od ośmiu do dwunastu godzin dziennie, a chroniczne zmęczenie nie będzie Cię już tak dziwić. Problem ten nie jest znany joginom: wiedzą doskonale, że warto przynajmniej przez kilka minut postać na głowie, żeby oczyścić umysł i żeby ból głowy minął. Stanie na głowie poprawia przepływ krwi do ważnych części mózgu, takich jak przysadka mózgowa i szyszynka. Właśnie dlatego ta pozycja jest niezbędna dla tych, którym brakuje energii życiowej.
4. Zdrowe stawy
Każda choroba stawów jest w zasadzie zużyciem lub zniszczeniem stawu. Płyn maziowy zapewnia normalne funkcjonowanie tkanki chrzęstnej i gładkie przesuwanie się po powierzchni stawowej. W przypadku braku swobody ruchów chrząstka z czasem zużywa się, odsłaniając kości – można to porównać do zużytych hamulców. Za każdym razem, kiedy ćwiczysz jogę, Twoje stawy mogą wykonać pełny cykl ruchów. Zapewnia to odżywianie tych chrząstek i więzadeł, które z reguły nie są aktywnie wykorzystywane. Lekcje jogi są niezwykle skutecznym sposobem zapobiegania zapaleniu stawów.
5. Elastyczny kręgosłup
Aby dyski kręgowe wytrzymywały obciążenia statyczne i dynamiczne, konieczne jest zapewnienie elastyczności kręgosłupa. Większość asan dobrze sobie radzi z tym zadaniem. Najważniejsze jest, żeby ćwiczyć co najmniej 20 minut dziennie.
6. Mocne kości
Niektóre pozycje, takie jak na przykład pies z głową w górę i pies z głową w dół, wzmacniają kości rąk, a to przecież właśnie one w pierwszej kolejności narażone są na ryzyko złamań przy osteoporozie. Unikalna zdolność jogi do obniżania poziomu hormonu stresu – kortyzolu – pomaga zatrzymać wapń w tkance kostnej.
7. Aktywizacja krążenia krwi
Niektóre asany poprawiają krążenie krwi, szczególnie w dłoniach i stopach. Odwrócone postawy, takie jak stanie na głowie lub rękach, powodują odpływ krwi żylnej z nóg i miednicy do serca, skąd wpływa ona do płuc w celu wzbogacenia się w tlen. Ten efekt jest po prostu manną z nieba dla osób cierpiących na obrzęki. Ponadto dzięki odwróconym pozycjom we krwi zmniejsza się poziom białek powodujących jej krzepnięcie. To z kolei zmniejsza ryzyko zawału mięśnia sercowego i udaru, które wywołuje zablokowanie naczyń krwionośnych.
8. Poprawa drenażu limfatycznego
Wraz z kurczeniem i rozciąganiem mięśni oraz przejściem z jednej pozycji do drugiej w ciele zwiększa się odpływ limfy. Pomaga to naszemu układowi limfatycznemu zwalczać infekcje, niszczyć komórki rakowe i usuwać produkty rozpadu metabolizmu komórkowego.
9. Płynne tętno
Chociaż nie wszystkie praktyki jogi są obciążeniem tlenowym, to podczas intensywnych zajęć lub ćwiczeń jogi Ashtanga rytm serca ustala się w zakresie poprawiającym metabolizm tlenu. Ale nawet te ćwiczenia, które nie powodują zwiększenia tętna, mogą poprawić stan układu sercowo-naczyniowego. Badania wykazały, że ćwiczenie jogi spowalnia częstotliwość bicia serca w stanie spoczynku, zwiększa wytrzymałość i pomaga organizmowi nasycić się tlenem do granic możliwości.
10. Zwiększenie poziomu hormonu radości
Jesteś smutny? Przyjmij pozycję lotosu. A jeszcze lepiej pozycję świerszcza i łuku lub stań na rękach. I chociaż nie jest to łatwe, to regularne zajęcia jogi zdaniem naukowców łagodzą depresję, zwiększają poziom serotoniny i obniżają poziom kortyzolu. Dr Richard Davidson z University of Wisconsin po przeprowadzeniu szeregu badań, stwierdził, że u tych, którzy regularnie medytują i praktykują jogę przez długi czas, zauważa się wzrost aktywności w lewej części przedczołowej kory mózgowej, co wskazuje na zwiększony poziom hormonu szczęścia. Zapomnij o antydepresantach i wyczerpującym shoppingu.
11. Odporność na stres
Joga obniża poziom kortyzolu. Zwykle nadnercza wydzielają ten hormon stresu, reagując w ten sposób na ostry kryzys, który przez krótki czas zwiększa funkcję odpornościową organizmu. Jeśli poziom kortyzolu nie zmniejsza się nawet po tym, jak kryzys minął, to może to zakłócić normalne funkcjonowanie układu odpornościowego. Krótki, gwałtowny wzrost hormonu korzystnie wpływa na pamięć długoterminową, ale chronicznie wysoki poziom kortyzolu wręcz przeciwnie – pogarsza ją, a nawet może powodować nieodwracalne zmiany w mózgu. Ponadto zbyt wysoka zawartość kortyzolu powoduje depresję, nadciśnienie i osteoporozę, ponieważ usuwa wapń i inne minerały z kości, a ponadto przeszkadza narastaniu tkanki kostnej.
12. Normalizacja ciśnienia
Z zajęć jogi skorzystają osoby cierpiące na nadciśnienie. Brytyjskie czasopismo medyczne The Lancet opublikowało wyniki badań, w których naukowcy próbowali dowiedzieć się, w jaki sposób savasana (pozycja martwego ciała) wpływa na stan pacjentów z nadciśnieniem w przeciwieństwie do zwykłego leżenia na kanapie. Trzy miesiące później u praktykujących savasanę znacznie obniżyło się ciśnienie krwi: pierwsza wartość spadła o 26 jednostek, a druga o 15.
13. Chudnięcie
Ruszaj się więcej i jedz mniej – to motto większości odchudzających się osób. Joga pomoże ci zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku. Regularne ćwiczenia sprawią, że będziesz się ciągle ruszać i nieustannie spalać kalorie. Pozbędziesz się problemów związanych z przejadaniem, kierując się duchowym i emocjonalnym wymiarem praktyki jogi. Nawet jeśli porzucisz filozofię, sama praktyka nauczy Cię większej świadomości na temat jedzenia.
14. Obniżenie poziomu cukru we krwi
Joga obniża „zły” cholesterol LDL i podnosi „dobry” HDL. U diabetyków w rezultacie zajmowania się jogą poziom cukru we krwi spada dzięki normalizacji poziomu kortyzolu i adrenaliny, utracie masy ciała i wzrostowi wrażliwości organizmu na działanie insuliny. Minimalizuje to ryzyko powikłań cukrzycy: zawału mięśnia sercowego, niewydolności nerek i utraty wzroku.
15. Poprawa koncentracji
Ważnym elementem jogi jest koncentracja uwagi. To z kolei poprawia koordynację, szybkość reakcji, pamięć, a nawet wyniki IQ. Ludzie zajmujący się medytacją transcendentalną lepiej przyswajają i przetwarzają otrzymane informacje.
16. Uwolnienie od napięcia
Joga pomaga się zrelaksować i skupić na tym, co się dzieje teraz, przenosząc równowagę z współczulnego układu nerwowego na przywspółczulny: puls i oddech zwalniają, ciśnienie krwi spada, a przepływ krwi do jelit i narządów rozrodczych jest stymulowany.
17. Koordynacja ruchów
Regularne zajęcia jogi poprawiają równowagę i wzmacniają aparat przedsionkowy. Jest to szczególnie ważne dla osób starszych: dzięki temu zyskują większą niezależność i zaufanie do własnych sił.
18. Kontrola nad ciałem
Znane są przypadki, kiedy jogini za pomocą medytacji podnosili temperaturę swoich dłoni nawet o 9 stopni. Dlaczego i Ty nie mogłabyś stosować jogi, na przykład, aby poprawić krążenie krwi w miednicy, jeśli chcesz zajść w ciążę lub w celu pełnego relaksu, kiedy zupełnie nie możesz zasnąć?
19. Relaks
Czy zauważyłeś kiedyś, jak mocno trzymasz telefon w dłoniach lub ściskasz kierownicę samochodu, marszcząc mocno czoło i próbując skoncentrować się na drodze? Takie nieświadome nawyki mogą prowadzić do zmęczenia mięśni i bólu nadgarstków, ramion, rąk i szyi, co ostatecznie nieuchronnie prowadzi do stresu. Podczas uprawiania jogi stopniowo zaczniesz zauważać ten moment, w którym powstaje takie nieuzasadnione napięcie, a co najważniejsze, nauczysz się sobie z tym radzić.
20. Wewnętrzna harmonia
Joga daje możliwość odpoczynku od codziennego biegania, niezrealizowanych zadań i nierozwiązanych problemów. Wykonując asany oraz praktykując medytację i pranajamę, możesz osiągnąć piątą ścieżkę jogi – pratyaharę i nauczyć się koncentrować nie na zewnętrznych przejawach, ale na własnym wewnętrznym świecie. Jeszcze jednym rezultatem regularnych ćwiczeń będzie poprawa snu, co oznacza, że będziesz mniej zmęczony i łatwiej poradzisz sobie z infekcjami.
21. Wzmocnienie odporności
Asany i pranajama stymulują aktywność układu odpornościowego. Ale najlepszy efekt można osiągnąć poprzez medytację. Ma ona korzystny wpływ na układ odpornościowy, zwiększając jego właściwości ochronne (na przykład podnosząc poziom przeciwciał w odpowiedzi na szczepienie) lub, w razie potrzeby, wręcz przeciwnie, zmniejszając go (neutralizując zbyt agresywną reakcję układu odpornościowego w chorobach autoimmunologicznych takich jak łuszczyca).
22. Płynne oddychanie
Jogini z reguły oddychają wolniej i głębiej, co działa uspokajająco na organizm. Badanie przeprowadzone w 1998 r. przez magazyn The Lancet potwierdziło kluczowe znaczenie tej techniki dla osób z chorobami płuc. U tych, którzy ćwiczyli pranajamę przez miesiąc, średnia częstość oddechów spadła prawie o połowę – z 13,4 oddechów na minutę do 7,6.
23. Spokój duszy
Ludzie, którzy regularnie ćwiczą jogę, nie znają apatii, smutku bez powodu i zmartwień. Nie znają też wahań nastroju. Joga pomaga kontrolować nastrój – to prawdziwe lekarstwo na gniew, strach i żal. Nie ma negatywnych emocji – nie ma stresu. A ponieważ uważa się, że stres może być przyczyną wielu chorób – od migreny i bezsenności po stwardnienie rozsiane, egzemę, nadciśnienie i zawał serca, staje się jasne, dlaczego tak ważne jest, aby nie tracić spokoju duszy.
24. Znieczulenie
Joga może złagodzić ból. Według badań wykonywanie asan, pranajama i medytacja pomagają w walce z bólem mięśni, zapaleniem stawów i innymi chorobami przewlekłymi.
25. Koniec złych nawyków
Joga może Ci pomóc zmienić swoje życie. Być może jest to jej największa zaleta. Tapas, czyli samodyscyplina, to ogromny potencjał, który zyskujesz, ćwicząc jogę. Pomaga przezwyciężyć bezczynność i porzucić złe nawyki bez większego wysiłku. Zaskakujące jest to, że zaledwie po miesiącu zajęć poczujesz potrzebę rzucenia palenia i wreszcie zaczniesz dobrze się odżywiać.
26. Odstawienie lekarstw
Jeśli czujesz, że uzależniłeś się od lekarstw, powinieneś zacząć szukać nauczyciela jogi. Badania, w których uczestniczyli chorzy na astmą, nadciśnienie, cukrzycę typu 2 i nerwicę obsesyjną, wykazały, że po kilku tygodniach zajęć jogi pacjenci zmniejszyli przyjmowane dawki leków, a w niektórych przypadkach całkowicie je odstawili.
27. Idealna równowaga
Ci, którzy chcą jak najlepiej wykorzystać swoją praktykę, nie powinni ograniczać się wyłącznie do asan, medytacji i pranajamy. W końcu można też śpiewać mantry, co pomaga wydłużyć czas wydechu, który z kolei aktywuje przywspółczulny układ nerwowy. Zauważono, że śpiew grupowy ma znacznie większy efekt fizyczny i emocjonalny, dlatego lepiej ćwiczyć z osobami o podobnych poglądach.
28. Oczyszczanie organizmu
Krije, czyli praktyki oczyszczające, są kolejnym ważnym elementem jogi. Obejmują one cały szereg procedur i działań – od ćwiczeń szybkiego oddechu po złożony proces oczyszczania jelit. Jala neti, czyli delikatne płukanie nosa słoną wodą, zapobiega tworzeniu się śluzu i sprzyja drenażowi zatok.
29. Jedność ze światem
Czytając o tym, jak joga może znacznie poprawić jakość życia, prawdopodobnie zwróciłeś uwagę na wzajemne powiązania wielu zjawisk. Trzeba tylko zmienić pozę, a rytm oddechu zmienia się natychmiast, a potem poprawia się nastawienie mentalne. To właśnie jest jedna z głównych lekcji jogi – na świecie wszystko jest ze sobą powiązane. Podobnie jak narządy nie mogą istnieć w naszym ciele niezależnie od siebie, tak i Ty nie możesz robić w swoim życiu niczego bez pomocy i udziału innych ludzi. Nie spiesz się – najpierw naucz się tolerować własne wady, a dopiero potem wady bliskich osób.
30. Samoleczenie
W tradycyjnej medycynie pacjenci całkowicie polegają na pomocy lekarzy. W jodze ważna jest Twoja zdolność do samoleczenia. Musisz być pewien, że poradzisz sobie ze swoimi dolegliwościami. Niestety, lekarze rzadko biorą pod uwagę efekt placebo – kiedy święta wiara pacjentów w cudowne leki, które w rzeczywistości są zwykłymi witaminami, pokonuje najstraszniejsze choroby. Ale pacjenci nie dbają o takie szczegóły – dla nich znacznie ważniejsze jest szybkie wyzdrowienie. A jeśli mantry i medytacje mogą pomóc, to dlaczego nie spróbować?
